W ostatni weekend ferii udało mi się wpaść do Wikna. A w wolnej chwili tegoż właśnie weekendu zajechałem do wsi o pięknej nazwie Łyna. Powyżej akurat lepszy odcinek przebytej drogi, ale pomiędzy Orłowem a Koniuszynem nawierzchnia wołała o pomstę do nieba. Lód drodzy państwo, lód i gdybym znał język eskimoski to nazwałbym ten lód w 50 niecenzuralnych słowach. Planowałem przejazd rowerem, wyszło inaczej.
To w tej wsi znajduje się wiele płynących strumieni dających początek rzece Łynie (ros. Лава, niem. Alle, prus. Alna). A Łyna to królowa Warmii, mimo że swój bieg zaczyna na Mazurach, i to stąd dzikim nurtem pędzi aż do Rosji. Osobliwością przyrody jest występowanie tu zjawiska erozji wstecznej na
terenie nizinnym. Następuje ciągłe cofanie się źródeł rzeki Łyny.
Rezerwat przyrody Źródła rzeki Łyny im. prof. Romana Kobendzy, czyli ruchome źródła na Mazurach
Zaczynamy od wschodu. A tu kościół parafii pw. Niepokalanego Serca Maryi Panny w Łynie oraz kapliczka przydrożna. To świątynia z 1726 r., z drewnianą wieżą zakończoną barokowym hełmem.
Jak głosi legenda, Łyna to córka króla Tysiąca Jezior, który w zamian
za odzyskanie wolności ofiarował rybakowi za żonę swą najmłodszą córkę.
Pewnego razu drzewo przygniotło jej męża. Aby go uratować, wykradła
ojcu życiodajny kwiat. Za to król Tysiąca Jezior zamienił ją w rzekę
Łynę.
Pamiętacie skąd wywodzi się nazwa Olsztyn? Otóż nazwa miasta w brzmieniu niemieckim – Allenstein – oznacza zamek nad Łyną. Nazwa została utworzona analogicznie do innych nazw miast na Warmii, gdzie człon Stein (niem. kamień) charakterystyczny był dla miast z zamkami. Niemiecka nazwa Łyny – Alle – pochodzi od pruskiej nazwy Alna, oznaczającej łanię.
Rezerwat to rozległa dolina z licznymi bocznymi wąwozami i dolinkami o
stromych zboczach. Z tych właśnie zboczy, ze znajdujących się tam źródeł
wysiękowych, wypływają dziesiątki strumyków, dających początek Łynie. Woda spada
kaskadami do leżącego niżej wąwozu, wciętemu na głębokość ok. 60 metrów w
podłoże. Sam rezerwat zajmuje 120,54 ha. Najwyżej usytuowany
punkt znajduje się na wysokości 190,7 m n.p.m., dno wąwozu w
najwyższym punkcie źródeł rzeki Łyny leży na wysokości około 150 m
n.p.m.
I tyle w temacie.
Do rezerwatu powrócimy w cieplejszych miesiącach. A jeszcze bliżej głównej drogi znajduje się jezioro Orłowo Małe z ostoją żółwia błotnego. I wszyscy pędzą nad morze, do Mikołajek, Giżycka, a tu spokój, luz, kameralnie w sklepie GS. Oby tak dalej, gdyż autor tego bloga urlopuje w tych rejonach. Nie zakłócać ciszy, nie zakłócać ciszy...
Cmentarz wojenny w Orłowie
Na cmentarzu w Orłowie spoczywa 1427 żołnierzy, którzy zginęli 23 sierpnia 1914 roku w bitwie pod
Tannebergiem. Dokładnie 326 żołnierzy armii niemieckiej i 1101 armii rosyjskiej. Wszyscy zginęli
w czasie bitwy toczonej w okolicach Frąknowa,
Łyny i Orłowa. Na cmentarzu znajduje się 80 mogił zbiorowych i 43 indywidualne. To chyba największy cmentarz z okresu I wojny światowej na Warmii i Mazurach. Zobacz też: cmentarze Warmii i Mazur.
A z ciekawego cyklu Przemka Kaweckiego Mazurskie tajemnice polecam film Tannenberg 1914 cz. 1 – Bitwa u źródeł Łyny. To już dla pasjonatów historii.
W formie suplementu kolejny olsztyński mural. Olsztyn, 2016, ul. Mickiewicza. Zobacz też: Murale po olsztyńsku. I wyszedł post znowu przeładowany treścią, a prosiła pani Maria, żeby nie szaleć, bo nie daje rady czytać. No nie mogę inaczej, chyba nie potrafię, tyle jest ciekawych rzeczy dookoła. Pośmiałem się z przyjacielem miesiąc temu, że jak tak dalej pójdzie to zaproszą mnie do Dzień Dobry TVN. No i się doigrałem. Otrzymałem zaproszenie do Ugotowanych. Bloger z Warmii wystąp, ech.
W okolicy: Przystanek Mazury / Eskapada na Małgę | Zimna Woda, Jedwabno, Dłużek | Stare cmentarze w Kocie, Dębowcu, Małdze | Wieża kościelna i cmentarz - pozostałość po mazurskiej wsi Małga | Mazurskie jagody, łąka i sprawy za płotem | Wprowadzenie do Nidzicy | Zamek krzyżacki w Nidzicy
Warmiński Zodiak, czyli 12. miast Warmii:
Lidzbark Warmiński (niem.
Heilsberg) – od 1350 r. do XIX wieku był stolicą Warmii i dawniej jej
największym miastem. Miasto było ważnym centrum wiary i kultury w Rzeczypospolitej
Obojga Narodów, często dlatego też nazywano je Perłą Warmii. Przez długi
czas było pod panowaniem biskupów warmińskich. To też znaczny ośrodek
gospodarczy ustępujący swym znaczeniem na Warmii tylko Braniewu. W mieście
znajduje się zamek biskupów warmińskich, który za dużą wartość artystyczną i
historyczną w skali światowej, uznany został za pomnik historii. Więcej: Lidzbark Warmiński.
