Mors ultima linea rerum. /Horacy/
Wieś Biesowo powstała w 1354 roku jako dobra szlacheckie. Obejmowała wówczas 60 łanów gruntów na prawie chełmińskim z 10 latami wolnizny. Właściciele, rycerze Mikołaj i Santirme podzielili nadany obszar w ten sposób, że na 20 łanach założyli folwark, późniejsze Biesówko, zaś na pozostałych 40 łanach osadzili chłopów, którzy byli zobowiązani do pracy w folwarku. W 1486 roku Biesowo i Biesówko przeszły w posiadanie kapituły dobromiejskiej, a Biesówko zostało zamienione w wieś czynszową. Wieś poważnie ucierpiała w czasie wojen szwedzkich.
Na cmentarzu parafialnym w Biesowie znajdują się mogiły dawnych mieszkańców wsi. Znajdziemy tu wiele zabytkowych nagrobków i krzyży z końca XIX i początku XX wieku. Szkoda, że większość jest w fatalnym stanie.
Zobacz też: Olsztyn, cmentarz św. Józefa | Wieża kościelna i cmentarz – pozostałość po Małdze | Frączki | Kot, Dębowiec, Małga | Stare cmentarze w Szczytnie | Brąswałd | Orzechowo | Cmentarze Warmii i Mazur
Kwatera wojenna z okresu I wojny światowej, w której pochowanych jest co najmniej dwóch żołnierzy armii niemieckiej i trzech armii rosyjskiej, którzy polegli w sierpniu 1914 roku w walkach pomiędzy wsiami Biesowo i Lutry. W 1914 r. miały miejsce walki armii niemieckiej z rosyjską nazwane bitwą pod Tannenbergiem. Zerbuń, Lutry, Biesowo – w okolicach tych wsi doszło do największej bitwy na Warmii, w której starły się dwie armie: prawoskrzydłowy VI Korpus Armii Generała Samsonowa z dwoma niemieckimi korpusami XVII i I Rezerwowym. W wyniku ciężkich walk żołnierze z VI Korpusu zaczęli swój odwrót. Pamiątką tych krwawych wydarzeń jest wiele cmentarzy wojennych położonych na południe od jeziora Luterskiego, chociażby w Zerbuniu. Polecam film: Tannenberg 1914, cz. V, Bitwa pod Zerbuniem.
Kapliczka warmińska w Biesowie.
W Biesowie działała szkoła parafialna. W 1935 roku uczęszczało do niej 77 dzieci, zatrudnionych było dwóch nauczycieli. Ponadto we wsi pod koniec XIX wieku utworzono bibliotekę polską Towarzystwa Czytelni Ludowych.
Kościół w Biesowie powstał wkrótce po założeniu wsi, odbudowano go po zniszczeniach w drugiej połowie XVI wieku oraz w wyniku pożaru na początku XX w. Nową świątynię poświęcono w 1911 roku. To neogotycki kościół z zbudowany wg proj. Fritza Heitmanna, ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym i witrażami. W bogatym wnętrzu przetrwał do dziś barokowy krucyfiks, dziesięć barokowych świeczników, rzeźba Madonna z Dzieciątkiem, gotycko-renesansowy kielich z 1606, a także zegar z XVIII wieku. Poniżej fotografia na schodach z prywatnego archiwum. Warmia, parafia pw. św. Mikołaja i św. Antoniego w Biesowie, Komunia Święta w roku 1963.
Cmentarze Warmii i Mazur. Magiczne miejsca. Te przykościelne, w opuszczonych wsiach, wojenne, żydowskie i protestanckie, przy pałacach, dworkach, siedliskach. Także te w wielkich miastach, obok hałaśliwych ulic i szkół oraz leśne, zapomniane, na które dociera niewielu. Tu dostrzegam, jak skomplikowane były losy tych ziem. Dla mnie to miejsca zamieszkanie przez melancholię, smutne, jak każdy cmentarz lecz historycznie fascynujące.
Dziś poznaliśmy starą część cmentarza w warmińskim Biesowie, następnym razem zajrzymy na Mazury.
Stara pocztówka, niem. Gross Bössau, Biesowo, gospoda Fritza Romanskiego, kościół, cmentarz.
