Tym razem wycieczka samochodowa i mały niedzielny wypad z rodziną.
Wyjazd z Olsztyna, drogą krajową nr 51, która została ostatnio wyremontowana na sporym odcinku i doprowadzi nas wprost do celu. Trasę można też przebyć na rowerze, co z pewnością niebawem uczynię.
Zatrzymujemy się tuż za Olsztynem na leśnym parkingu, aby pospacerować po lesie. Właśnie, Olsztyński Las Miejski to obszar liczący 1 415,87 ha i znajdujący się w granicach administracyjnych miasta. Kompleks główny obejmuje 1 100 ha. Funkcją lasu jest wypoczynek i rekreacja, znajdują się tu dwa rezerwaty przyrody. Po 30 minutowym spacerze zrelaksowani wyruszamy dalej. Odległość między Olsztynem a Lidzbarkiem to 48 km. W planach jest krótkie zwiedzanie miasta, ze szczególnym uwzględnieniem lidzbarskiego zamku. , który ma dużą wartość artystyczną i historyczną w skali światowej, uznany został za pomnik historii zaliczony do grupy "O" zabytków.
Po zwiedzaniu można wybrać się na małe co nieco, w okolicy jest sporo malutkich kawiarenek, barów, a przede wszystkim parków, w których odpoczywa się wyśmienicie. Dodam jeszcze, że dawna nazwa miasta to Heilsberg.
Fakty dotyczące zamku:
Zamek biskupi w Lidzbarku Warmińskim to budowla z XIV wieku. Wybudowany w widłach rzek Łyny i Smysarny chroniony dodatkowo murami obwodowymi i fosami od południa i wschodu (wschodnia fosa równoległa do rzeki Smysarny). W części południowej zamku zlokalizowano przedzamcze. Zamek posiada piwnice, które służyły jako magazyny żywności, więzienie oraz piwnice, w ich części znajdowały się piece do ogrzewania zamku ciepłym powietrzem. Obecnie część piwnic pod skrzydłem wschodnim zamku przeznaczona jest na sale ekspozycyjne (elementy architektury ogrodowej i armaty z herbami biskupów). Murowany zamek biskupów warmińskich rozpoczęto budować w czasach biskupa Jana I z Miśni (1350-1355), a zakończono po około 50 latach w czasach biskupa Henryka III Sorbom. Istnieje hipoteza, iż zamek powstał w miejscu obronnego grodu pruskiego o nazwie Lecbarg, zdobytego przez Krzyżaków w 1241 r. Brakuje jednak dowodów na potwierdzenie tej tezy.
W 1442 r. zamek spłonął i odtąd na przestrzeni wieków był wielokrotnie przebudowywany i modernizowany. W latach 1666-1673 Jan Stefan Wydżga dobudował od południowej strony zamku barokowy pałac, który w XIX w. został rozebrany. Po rozbiorze Polski zamek był wykorzystywany przez wojska pruskie jako koszary, szpital i magazyny. Swe funkcje szpitalne, uzupełnione o sierociniec, budowla pełniła aż do 1932 r. Obecnie zamek pełni funkcje muzealne.
Ciekawostka:
Z rezydencją lidzbarską związanych było wielu wybitnych ludzi, którzy sprawili, iż zamek przez wieki stał się znanym również poza granicami kraju ośrodkiem nauki, kultury i sztuki. Pierwszym z nich był bp Łukasz Watzenrode. Gruntownie wykształcony, szanowany na dworze królewskim, mimo niemieckiego pochodzenia dążył do ostatecznej likwidacji Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Dzięki niemu w zamku lidzbarskim przebywał siostrzeniec biskupa - Mikołaj Kopernik. Najpierw krótko w 1495 r., a następnie po powrocie z Włoch aż 8 lat (1503-1510). To właśnie wtedy młody Kopernik wyrobił sobie antykrzyżackie poglądy. Następny to bp Adam Stanisław Grabowski. Znany z szerokiej działalności artystycznej i naukowej. Z jego inicjatywy ogłoszono drukiem po raz pierwszy kronikę Galla Anonima, a topograf Endersch opracował nowoczesną mapę Warmii. Dzięki Grabowskiemu ziemia warmińska przeżywała wielki rozkwit gospodarczy. Ostatnim polskim biskupem warmińskim przed rozbiorami był słynny poeta, prozaik i komediopisarz Ignacy Krasicki. W zamku, gdzie otoczył się wybitnymi artystami i uczonymi, powstała większość jego utworów. Stworzył tu teatr, wieczory literackie, zbudował oranżerię, a jego ogrody były znane w całej Polsce. Z innych wybitnych biskupów należy wymienić: Jana Dantyszka - humanistę i poetę, Marcina Kromera - wielkiego historyka i pisarza, Andrzeja Batorego - kardynała, wojewodę siedmiogrodzkiego i bratanka króla, Piotra Tylickiwgo - podkanclerzego koronnego, Szymona Rudnickiego - wielkiego sekretarza koronnego, Jana Olbrachta - syna króla Zygmunta III Wazy, Jana Stefana Wydżgę - znanego poetę i historyka, Andrzeja Załuskiego - czołowego polityka rządów saskich i wydawcę źródeł historycznych.
Fakty dotyczące kolegiaty:
Po zwiedzeniu zamku udaliśmy się do lidzbarskiej kolegiaty – w 1315 roku na miejscu aktualnego kościoła św. Piotra i Pawła, stała drewniana bazylika przypominająca tę z Fromborka. W końcu XIV w. dobudowano wieżę i przyległe do niej kaplice, miała drewniane zakończenie. Jest budowlą późnogotycką, murowaną. Dziś z klasztorem.
