Olsztyn (niem. Allenstein) – pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z roku 1334, kiedy to Henryk von Luter
założył w zakolu rzeki Łyny drewniano-ziemną strażnicę puszczańską, nadając jej
nazwę Allenstein (Gród nad Łyną, Alna znaczy "łania", to pruska nazwa
Łyny). Zasadźcą i pierwszym burmistrzem miasta był Jan z Łajs. Liczne wojny XV
wieku niejednokrotnie niszczyły młode jeszcze miasto. Mieszkańcy utrzymywali
się z handlu i rzemiosła. Pośredniczyli też w wymianie handlowej między Polską
a portami Bałtyku. Administratorem dóbr kapituły warmińskiej był kanonik
fromborski – Mikołaj Kopernik. W ostatnich latach XIX wieku i na początku XX wzniesiono
nowe gmachy publiczne, zbudowano też nowoczesne dzielnice mieszkaniowe. W roku
1890 położono instalację gazową, a w 1892 zadzwonił pierwszy telefon. 22
stycznia 1945 Olsztyn zajęła Armia Czerwona, po kilku dniach stacjonowania
żołnierze radzieccy podpalili miasto – zniszczeniu uległo ok. 40% zabudowy. Olsztyn, stolica Warmii i Mazur, moje
miejsce magiczne. To w jego granicach znajduje się 15 jezior, 3 rzeki,
las miejski oraz dwa rezerwaty przyrody (Mszar i Redykajny). Urzekające
krajobrazy i sielankowa atmosfera sprawiają, że Olsztyn jest bardzo
atrakcyjnym grodem. Najciekawszą częścią miasta jest Stare Miasto,
otoczone murami obronnymi. Chociaż w czasie II wojny światowej
olsztyńska Starówka została praktycznie zrównana z ziemią, większość
zabytkowej zabudowy zrekonstruowano, w tym Wysoką Bramę, XIV-wieczny
zamek kapituły warmińskiej i katedrę św. Jakuba.
