Łynostrada to główny trakt rowerowy w Olsztynie i ciekawa atrakcja
przechodząca przez prawie całe miasto. Liczy ona 11 km. Ścieżki biegną
wzdłuż rzeki Łyny - najważniejszej na Warmii i Mazurach. Dodatkowo olsztyńska Łynostrada wykracza poza miasto i łączy gminy na
Warmii oraz trasę Green Velo. Ścieżka powstała jako realizacja projektu
Olsztyńskiego Budżetu
Obywatelskiego. Na całej długości trasy znajdują się miejsca, w których
możemy
odpocząć, poćwiczyć, poleżeć, a nawet skorzystać z oferty wielu
restauracji i kawiarni staromiejskich.
Jak poruszać się Łynostradą?
Trakt
pieszo-rowerowy połączył os. Brzeziny z Lasem Miejskim w Olsztynie.
Pierwsza część łączy Brzeziny z ul. Tuwima. Druga przebiega po wale
przeciwpowodziowym wzdłuż rzeki Łyny do al. Obrońców Tobruku
(nawierzchnia gruntowa z kruszywem naturalnym). Trasa trzeciego odcinka
Łynostrady przebiega lewym brzegiem rzeki Łyny, pod mostem na al.
Obrońców Tobruku i pod mostem na ul. Niepodległości do granicy parku
Centralnego w Olsztynie (nawierzchnia z kostki). Ostatnie dwa fragmenty
przebiegają od ul. Artyleryjskiej do mostu na rzece Wadąg przez Las
Miejski, brzegiem rzeki Łyny. Część po lewej stronie biegnie tunelem w
ul. 15. Dywizji i łączy się z główną trasą rowerową na kładce nad Łyną. W
dalszej części przebiega lewym brzegiem rzeki od ul. Artyleryjskiej do
mostu Smętka, a następnie lasem po prawej stronie Łyny do ulicy
prowadzącej do elektrowni wodnej i dalej do mostu na rzece Wadąg,
stanowiącej północną granicę Olsztyna. Trasa podzielona jest na część
pieszą i rowerową.
Warmińską Łynostradą jeszcze dalej, do Lidzbarka Warmińskiego
class="art_paragraph">Poprowadzenie
liczącego około 60 kilometrów regionalnego szlaku
rowerowego wzdłuż Łyny stanowi rozwinięcie inicjatywy Łynostrady, która
jest jedną z ciekawszych atrakcji turystycznych i rekreacyjnych
Olsztyna. Warmińska Łynostrada łączy z kolei stolicę regionu oraz Dywity
i Dobre Miasto z Lidzbarkiem Warmińskim, a w perspektywie przez gminy
Stawiguda, Olsztynek i Nidzica prowadzić będzie do źródeł rzeki Łyny.
Do zobaczenia w Olsztynie
Willa Hermenau.
To jedyna willa dawnego Olsztyna godna jej nazwy. Jej właścicielem był
olsztyński fabrykant, właściciel tartaku, Conrad Hermenau. Stanowiła ona
siedzibę jego rodziny do 1945 roku. Po zakończeniu II wojny światowej
budynek został przejęty przez Skarb Państwa, a od 1950 roku mieściło się
w nim przedszkole i „Dom Harcerza”. W 1994 roku obiekt wpisano do
rejestru zabytków, a w jego posiadanie weszła olsztyńska parafia NSPJ.
Aktualnie znajduje się tu Dom Dziennego Pobytu Dziecka „Arka”.
Eklektyczna willa Hermenau została zbudowana na planie zbliżonym do
kwadratu, jako obiekt trzykondygnacyjny i podpiwniczony. Od strony
zachodniej posiada dwukondygnacyjny ryzalit zamknięty trójbocznie. Od
strony północnej, na wysokości pierwszego piętra, znajduje się weranda z
tarasem. Całość zdobią fragmenty muru pruskiego, drewniany balkon z
ornamentyką, witrażowe okna klatki schodowej, secesyjna stolarka drzwi
wejściowych i okien w ceglanym obramowaniu, drewniana więźba dachowa
oraz dach kryty wielobarwną dachówką holenderską częściowo glazurowaną.
Pierwotnie posesję otaczał rozległy ogród. Obecnie jest to jedyna
pamiątka po fabrykanckiej rodzinie Hermenau, gdyż nie ma już śladów po
dawnych tartakach, zniknął też żelazny most w pobliżu willi. To, co nie
uległo zniszczeniu podczas wojny, zostało kompletnie wyburzone w 1978 r.
podczas przygotowań do powitania Edwarda Gierka, który zaszczycił swoją
obecnością odbywające się w Olsztynie uroczyste dożynki. Wtedy na
krótkim odcinku zmieniono nawet koryto rzeki Łyny.
Tartak Raphaelsohnów.
Główny budynek tartaku datowany jest na ok. 1878 rok. Rzeka zapewniała
drogę transportową dla sosnowego surowca, który na przełomie XIX i XX w.
potrzebny był do produkcji podkładów kolejowych i domów. Przemysł
drzewny był jedną z olsztyńskich specjalności. Tartak istniał do połowy
lat 20. ub. wieku. Po wojnie teren przejął skarb państwa. Mieściły się
tu: baza tramwajowa, MPK, PGM, magazyny i warsztaty. Tartak to symbol
czasów pary, żelaza i rozwoju miasta. Należy pamiętać, że Olsztyn z
małego miasteczka stał się prężnym ośrodkiem wojskowym i przemysłowym.
Willa przy ul. Knosały | Hotel Willa Park. Willa przy ul. Knosały 1a powstała na przełomie XIX i XX w. W kolejnych
latach była rozbudowywana. Budowla posiada werandę, a w prostej, lecz
urokliwej bryle można doszukać się nawiązań do baroku. Po wojnie
znajdowały się tam mieszkania komunalne. Potem przez wiele lat była
niezamieszkana i to zaszkodziło jej najbardziej, obiekt popadł w ruinę. Dziś na szczęście cieszy oko.
Park Centralny.
Park zajmuje powierzchnię blisko 13 ha. Jego przestrzeń zaprojektowano w
stylu angielskim. Dzięki naturalnym cechom krajobrazowym i przemyślanej
infrastrukturze oferuje ona odwiedzającym wyjątkowe walory przyrodnicze
i rekreacyjne. Znajdują się tutaj aż cztery mosty łączące brzegi Łyny,
przystań kajakowa, wiele ścieżek dla pieszych i rowerzystów, linarium,
amfiteatr, zadaszone altany. W centralnej części parku wzniesiono
eliptyczną fontannę ze specjalnym nocnym podświetleniem. W niej
zainstalowano kilkutonowe, częściowo zanurzone w wodzie półkule, które
symbolizują układ słoneczny, co nawiązuje do olsztyńskiej działalności Mikołaja Kopernika.
Łynostrada to jedna z najmłodszych atrakcji Olsztyna, która powstała w 2019 roku.
W Lesie Miejskim trasa przebiega przez liczne wąwozy i przyznam, że miejscami nie jest łatwo. Kajakarze mi nie zazdrościli.